Millenium Królestwa Polskiego
24 kwietnia br. na budynku Starostwa Powiatowego w Biłgoraju została wmurowana tablica upamiętniająca 1000-lecie Królestwa Polskiego: koronacji Bolesława Chrobrego.
Bolesław I Chrobry (ur. 967, zm. 17 czerwca 1025 w wieku 58 lat) – władca Polski z dynastii Piastów w latach 992–1025, książę Polski od 992 i pierwszy koronowany król Polski (od 1025), w latach 1003–1004 także książę Czech jako Bolesław IV. Syn Mieszka I i Dobrawy. Staropolski przydomek „chrobry” oznacza człowieka dzielnego, mężnego. Z czasem Bolesław Chrobry zyskał jeszcze inny przydomek – „wielki”. Bolesław przejął władzę w państwie po śmierci Mieszka I w 992 r.
W 997 r. do Bolesława przybył biskup z Czech Wojciech, który chciał przeprowadzić akcję misyjną wśród pogan. Jej celem było nawrócenie na chrześcijaństwo pogańskiego plemienia Prusów, które mieszkało na terenie dzisiejszej Warmii i Mazur. Prusowie zamordowali misjonarza 23 kwietnia. Bolesław Chrobry wykupił jego ciało na wagę złota i pochował w Gnieźnie. W krótkim czasie papież ogłosił Wojciecha świętym. W konsekwencji kanonizacji Wojciecha w 999 r. Bolesławowi udało się doprowadzić do powstania w Gnieźnie archidiecezji niezależnej od metropolii niemieckich, miało to olbrzymie późniejsze znaczenie, chociażby dlatego, że to arcybiskup koronuje króla. Ustanowienie w Polsce niezależnego polskiego kościoła z metropolią w Gnieźnie i z biskupstwami w Kołobrzegu, w Krakowie i we Wrocławiu było jego najważniejszym osiągnięciem. Chrobry był dobrym strategiem i politykiem. Za jego panowania ziemie młodego państwa polskiego zostały skonsolidowane. Poprzez swoje działania udało mu się powiększyć swoje państwo o tereny należące obecnie do Niemiec, Czech i Ukrainy.
Decyzja ta została potwierdzona na uroczystym zjeździe gnieźnieńskim w marcu 1000 r., na który przybył z pielgrzymką do grobu nowego świętego cesarz Otton III. W trakcie tego zjazdu miała dokonać się symboliczna koronacja Bolesława na króla, kiedy to cesarz przyozdobił głowę Bolesława swoim diademem.
Przez większość lat swojego panowania Bolesław Chrobry prowadził wojny z Niemcami. Po śmierci Ottona III Bolesław przyłączył do swojego państwa Miśnię, Milsko i Łużyce. Bolesław Chrobry odnosił znaczące sukcesy zbrojne w starciu z lepiej uzbrojonymi i liczniejszymi wojskami niemieckimi. W 1015 r. odniósł triumf w ważnym starciu na ziemi Dziadoszan. Do historii przeszła też skuteczna obrona Niemczy w 1017 r. Pokój zawarto w Budziszynie w 1018 r. Na jego mocy Bolesław zatrzymał Milsko i Łużyce.
W 1018 r., wobec zakończenia konfliktu z Niemcami, Chrobry zorganizował sławną wyprawę na Ruś. Odniósł spektakularne zwycięstwo w bitwie nad Bugiem, a następnie wkroczył do Kijowa, gdzie na tronie osadził swojego zięcia Świętopełka, który nie utrzymał się tam długo. Wobec tego Chrobry zawarł pokój z nowym władcą, jego bratem Jarosławem Mądrym. Wyprawa przyniosła znaczne łupy, Chrobry odzyskał też utracone pod koniec panowania Mieszka I Grody Czerwieńskie.
Wiosną 1025 roku książę Bolesław dopełnił aktu koronacji królewskiej, stając się w ten sposób pierwszym królem Polski. Koronacja Chrobrego miała ogromne znaczenie dla Polski, ponieważ potwierdzała jej suwerenność. Chrobry nie cieszył się długo koroną — jego koronacja prawdopodobnie miała miejsce w Niedzielę Wielkanocną 18 kwietnia 1025, a już 17 czerwca tego samego roku, nowo koronowany król Bolesław zmarł.
Chrobry pozostawił po sobie kraj skłócony z większością sąsiadów, ale też narażony na nowy konflikt wewnętrzny, zwłaszcza że tron i korona przeszły nie w ręce pierworodnego syna Bezpryma, ale drugiego według starszeństwa Mieszka II Lamberta. Koronacja następcy odbyła się przypuszczalnie w Boże Narodzenie tego samego roku. Polska, osłabiona wieloletnimi wojnami, nie wytrzymała naporu wrogich wojsk — niemieckich i ruskich. Atak z dwóch stron, a także opozycja wewnętrzna, skupiona wokół Bezpryma, zmusiły króla już w 1031 r. do ucieczki z kraju.
dr Dorota Skakuj
