Nowe wystawy w Zespole Młyńskim w Biłgoraju
15 grudnia br. miało miejsce uroczyste otwarcie spichlerza, XIX-wiecznego skansenu przy ulicy Czerwonego Krzyża 29 w Biłgoraju, w którym zaprezentowano dwie nowe wystawy etnograficzne – „W czarownym młynie” oraz „Fotografie z etnoskrzyni”, których kuratorem jest etnograf w Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju, pan Mateusz Soroka. W wernisażu uczestniczyło liczne grono gości na czele z Wicestarostą Biłgorajskim Panem Tomaszem Rogalą, przedstawicielami biur poselskich: Pani Poseł na Sejm RP Beaty Strzałki oraz Pani Poseł do Parlamentu Europejskiego Beaty Mazurek a także reprezentantami stowarzyszeń, kierowników jednostek powiatowych i członkami Rady Muzeum. Przybyli też przyjaciele z Muzeum Regionalnego w Janowie Lubelskim jak również nasi sympatycy, regionaliści, niezawodne media biłgorajskie oraz TVP Lublin. Dodatkową atrakcją wydarzenia był płot sztachetowy pleciony zwany dranczastym – tradycyjna konstrukcja według wzoru z XIX wieku, wzniesiona wokół Zespołu Młyńskiego na powiększonej działce zgodnie z obowiązującymi mapami geodezyjnymi.
W latach 2020-2021 w XIX-wiecznym spichlerzu, stanowiącym część Zespołu Młyńskiego, będącego oddziałem miejscowym Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju przeprowadzono szereg prac. Dzięki dofinansowaniu pozyskanemu z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz dotacji Powiatu Biłgorajskiego możliwe było zainstalowanie systemów: monitoringu wizyjnego oraz sygnalizacji przeciwpożarowej. Obiekt został również poddany gruntownej impregnacji i wyposażony w schody zewnętrzne i wewnętrzne. Wskutek przeprowadzonych działań budynek spichlerza poszerzył ofertę wystawienniczą Muzeum Ziemi Biłgorajskiej o dwie zbudowane w nim ekspozycje:
- wystawa stała „W czarownym młynie” prezentuje nieco zapomniany temat, którym są wierzenia demoniczne na dawnej wsi. Wątki wilkołaka, czarownicy czy wampira są dziś często eksploatowane przez kulturę popularną w serialach, filmach lub grach komputerowych. Jednakże obraz tych postaci jest mocno przetworzony, wręcz zniekształcony, mając coraz mniej wspólnego z wyobrażeniami naszych przodków. Ekspozycja przywraca oryginalne wątki wierzeniowe, w dużej mierze z terenów Lubelszczyzny. Zbudowana na bazie literatury fachowej, począwszy od opus magnum polskiej etnografii, „Dzieł wszystkich” Oskara Kolberga a skończywszy na wynikach badań terenowych przeprowadzanych na początku XXI wieku ukazuje sześć kategorii demonicznych: południce, zmory, wampiry, czarownice, rusałki/wodniki i wilkołaki. W przestrzeni wystawy zasygnalizowane są również wierzenia pogodowe. Zwiedzający będą mieli okazję zapoznać się ze środkami ochronnymi , które stanowiły przedmioty codziennego użytku, jak i apotropeiony o charakterze zarówno magicznym, jak i religijnym. Teksty umieszczone na tablicach wyjaśniają obecność poszczególnych obiektów, zaś dodatkowym smaczkiem są baśniowe ilustracje autorstwa biłgorajskiej malarki, Anny Świcy. Czosnek stanowiący antidotum na atak wampira, butelki w które duszony przez zmorę śpiący mógł złapać swego dręczyciela, miotły, pługi czy kołowrotki na których czarownice latały na Łysą Górę, kosa jako atrybut południcy – to i dużo więcej tajemniczych ciekawostek czeka na gości „czarownego młyna” .
- ekspozycja czasowa „Fotografie z Etnoskrzyni” zbudowana została z reprodukcji ponad 100-letnich fotografii, udostępnionych przez Muzeum Narodowe w Lublinie. Zdjęcia, których autorem był Ludwik Rogowski prezentują zarówno codzienność, jak i świąteczny rytm życia mieszkańców miejscowości Majdan Stary w latach 1902-1908. Tradycyjne stroje biłgorajskie, nieistniejące już obiekty mieszkalne i gospodarskie, tzw. typy ludowe czy ważne z punktu widzenia ówczesnych momenty w roku kalendarzowym, jak wielkanocna święconka to tylko niektóre z prezentowanych na wystawie tematów.
Zapraszamy serdecznie Państwa do zwiedzania Zespołu Młyńskiego w sezonie wiosenno-letnio-jesiennym na zasadzie kontaktu telefonicznego, mailowego lub bezpośredniego z Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju przy ulicy Kościuszki 87 w celu uzgodnienia terminu udostępnienia skansenu.
Wszelkie informacje dotyczące danych do kontaktu można znaleźć na naszej stronie internetowej www.muzeumbilgoraj.pl
