40 rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce w Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju

Informujemy, że w związku z przypadającą w tym roku 40. rocznicą wprowadzenia stanu wojennego w Polsce od 13 grudnia 2021 w Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju można oglądać okolicznościową wystawę, mająca na celu przypomnienie ówczesnych wydarzeń.
Wystawa planszowa zatytułowana „Stan wojenny 1981-1983” została wypożyczona ze zbiorów Instytutu Pamięci Narodowej. Wzbogacają ją dokumenty, plakaty i prasa z lat 1980-1983 ze zbiorów Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju.
Stan wojenny w Polsce został wprowadzony w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. na mocy podjętej niejednomyślnie uchwały Rady Państwa z dnia 12 grudnia 1981 roku, na wniosek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego – tymczasowego, niekonstytucyjnego organu władzy. Wprowadzenie stanu wojennego miało spowodować zlikwidowanie jawnej legalnej działalności Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” i efekty kilkunastomiesięcznego zrywu wolnościowego polskiego Sierpnia 1980 roku. W czasie stanu wojennego internowano w sumie 10 131 działaczy związanych z NSZZ „Solidarność”, życie straciło łącznie około 40 osób.
W całym kraju, działania związane z wprowadzeniem stanu wojennego rozpoczęła akcja internowania najważniejszych działaczy NSZZ „Solidarność” i innych organizacji, jak np. NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” i Niezależne Zrzeszenie Studentów oraz politycznej opozycji. Internowani byli umieszczani w ośrodkach odosobnienia, np. na Lubelszczyźnie byli przetrzymywani w Białej Podlaskiej, Chełmie, Krasnymstawie i Włodawie. Z Lubelszczyzny w latach 1981-1983 internowano łącznie blisko 500 osób.
Działania władz komunistycznych wywołały opór związkowców w zakładach pracy. Na Lubelszczyźnie strajkowała m.in. załoga Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego PZL-Świdnik, Fabryka Samochodów Ciężarowych w Lublinie, Lubelskie Zakłady Naprawy Samochodów –, Fabryka Łożysk Tocznych w Kraśniku, Zakłady Azotowe „Puławy”. Na terenie Lubelszczyzny akcje strajkowe i protestacyjne o różnorodnym charakterze podjęto łącznie w około 50 zakładach pracy.
Po wprowadzeniu stanu wojennego wiele zakładów strajkowało, za co były brutalnie pacyfikowane. Tak było np. w przypadku pacyfikacji strajku Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” w Katowicach „Wujek” w Katowicach, gdzie 16 grudnia 1981 r., zginął młody górnik pochodzący z Tarnogrodu – Józef Krzysztof Giza. Było wówczas 9 ofiar śmiertelnych i kilkudziesięciu rannych. Po śmierci K. Gizy, rodzina sprowadziła ciało do Tarnogrodu i tam, 20 grudnia 1981 r., odbył się pogrzeb. Przez kilka lat „nieznani sprawcy” usuwali krzyż z informacją o zamordowaniu górnika. Później jednak związkowcy „Solidarności” z kopalni Bogdanka, pomogli ufundować murowany grobowiec i corocznie starali się upamiętniać tę tragedię.
Stan wojenny został zawieszony 31 grudnia 1982 roku, a zniesiono go 22 lipca 1983 roku.